آثار حركت تبعى

 حركتى كه بشر قبل از ولادت دارد ، يك حركت تبعى است . در اين حركت تبعى كه نفوس در اصلاب  و ارحام دارند ، هيچ‏ گونه اراده و مبادى اراده وجود ندارد . بلكه اراده و مبادى اراده ، مربوط به حركت استقلالى است ، و فعل اطاعت و عصيان در حركت استقلالى ، تحقق پيدا مى ‏كند . ولى آثار اطاعت و عصيان ، منحصر به متحرك بالاستقلال  نيست ؛ بلكه در متحرك بالتبع نيز وجود دارد .

پس مى ‏توان بين اين دو حركت فرق گذارد ؛ يكى اختيارى است و اراده و مبادى اراده در آن محقق است  و ديگرى غير اختيارى و تبعى محض است . در عين حال ، آثار هدايت و ايمان و سعادت و كمال در هر دو محفوظ است .

شايد بتوان گفت منشأ حتى خاطرات و تمايلات نفسى ، انحرافات انسان از مسير حق و اطاعت از شيطان و هوى و هوس است :  يعنى انحرافات بشر در دو حركت تبعى و استقلالى ، اين موانع را براى انسان ايجاد كرده است .

بنا بر اين ، اطاعت و عصيان و انحرافات خود انسان يا آبا و اجداد او ، منشأ تمايلات و خاطرات انسان در حركت استقلالى است .

برگرفته از كتاب :

سلوك معنوى ، حضرت آية‏ الله بهاء الدّينى ـ قدس الله سره .

تدوين و ويرايش : اكبر اسدى ، گفتار : 9 .