عارف ربانی مرحوم حاج اسماعیل دولابی
رزق، مقدر و مقسوم است و رزاق خداست، رزقمان هنر ما نیست و حرص و تقلای ما آن را زیاد نخواهد کرد.
حتی یک ساعت به فکر رزقت نباش، به دنبال کسب و کار هم که می‌روی، بدان که در رزق، فاعل تام، خدای متعال است، ان الله هوالرزاق ذوالقوه المتین: هر آینه، خداوند همان روزی دهنده نیرومند و محکم کار است.
رزق دو گونه است
رزق دو گونه است، یکی آن که تو را طلب می‌کند و یکی آن که تو در طلب او هستی و عاقبت به تو نمی‌رسد، جز آن چه در طلب توست. رزق روحی هم همین طور است.
امور دنیوی خود را به خدا واگذار کن
اگر امور دنیوی خود را به خدا واگذار کنی، امور اخروی را نیز خدا تأمین خواهد کرد، اما اگر بخواهیم امور دنیایی خود را با تقلای خودمان تأمین کنیم، ضمن این که چون رزق مقدر و مقسوم است، تقلای بیهوده و بی ثمری است، آخرتمان را هم تباه کرده‌ایم.
نگران آینده نباش
تا به حال آنچه رزقت بوده، مصرف کرده‌ای و آنچه رزقت نبوده، به تو نرسیده است. حتی آنچه را از راه حرام تهیه کردی و خوردی، حرص و تقلایت آن را نجس کرد، و الّا اگر صابر بودی، همان رزق از راه حلال، همان وقت به دستت می‌رسید. پس زاهد حقیقی تو هستی، چون ذره‌ای بیش از رزق خود نخورده‌ای. از این به بعد هم همین طور خواهد بود، پس نه نسبت به گذشته غصه داشته باش و نه نگران آینده باش.هر چیزی که به تو نرسیده، بدان که از اول مال تو نبوده است.
خدا مقدر کرده است
حضرت رضا(ع) می‌فرمایند: {وقتی خداوند امری را اراده کند، عقل عبد را می‌گیرد و آن کار را به دست او جاری می‌کند، بعد عقلش را به او باز می‌گرداند.} بسیاری از خیراتی که خدا به ما رسانده، این‌گونه بوده است و الّا اگر به عقل خودمان بود، آن کار را نمی‌کردیم.
خدا روزی می‌دهد
{ان الله یرزق من یشاء به غیر حساب} همانا خداوند، هرکس را که بخواهد بی حساب روزی می‌دهد.
به غیر حساب سه معنی دارد:
۱- آن چه را می‌دهد، به این حساب نبوده که در قبال حسناتی باشد که انجام داده‌ای.
۲- از آن چه داده، حساب نمی‌کشد.
۳- بی اندازه و بی حساب و زیاد می‌دهد.
گله و شکایت نکن
خدا در مورد روزی‌ای که به مومنین داده است، از آن‌ها حساب نمی‌کشد و سوال نمی‌کند، بلکه از دلشان و محبتشان که امانت خدا نزد مومن است، سوال می‌کند که به چه کسی سپرده‌اند.
حالا که خدا از روزی سوال نمی‌کند، تو هم از او سوال نکن، چون دستور دادن به صاحب‌خانه، عیب است. گله و شکایت هم نکن. اگر هم یک وقت از دهانت پرید، زود استغفار کن.
انفاق راه رهایی از فقر
قرآن فرمود: من قدر علیه رزقه فلینفق: هر کس روزی‌اش تنگ شد، پس باید از همان چیزی که دارد انفاق کند.
امیرالمومنین(ع) فرمودند: اذا املقتم فتاجروا الله بالصدقه: هنگامی که فقیر شدید، پس با صدقه دادن با خدا تجارت کنید، صدقه کلید رزق است.
