« فقر » در كلام امير
از سخنان گهربار حضرت على (عليه السّلام )
به امام حسن ( عليه السّلام ) :
لا تَلُمْ إنسانا یَطلُبُ قُوتَهُ ،
فَمَن عَدِمَ قُوتَهُ کَثُرَت خَطایاهُ .
یابُنَیَّ، الفقیرُ حَقیرٌلا یُسمَعُ کلامُهُ ،
ولا یُعرَفُ مَقامُهُ، لو کانَ الفَقیرُ صادِقا یُسَمُّونَهُ کاذِبا ،
ولو کانَزاهِدا یُسَمُّونَهُ جاهِلاً .
یابُنَیَّ، مَن ابتُلِیَ بالفَقرِ فقدِ ابتُلِیَ بأربَعِ خِصالٍ :
بالضَّعفِ فی یَقینِهِ ،
والنُّقصانِ فی عَقلِهِ ،
والرِّقَّةِ فی دِینِهِ،
وقِلَّةِ الحَیاءِ فی وَجهِهِ ،
فَنَعُوذُ باللّه مِن الفَقرِ .
کسى را که در پى تحصیل خوراک روزانه خود است ، سرزنش مکن ؛
زیرا کسى که قُوت خود را نداشته باشد ، خطاهایش بسیار است .
فرزندم ! آدم فقیر ، حقیر است .
سخنش خریدار ندارد ،
و مقام و مرتبتش شناخته و دانسته نمی شود .
فقیر اگر راستگو باشد ، او را دروغگو می نامند ،
و اگر زاهد و دنیاگریز باشد ، نادانش می خوانند .
فرزندم ! هر که به فقر گرفتار آید ، به چهار خصلت مبتلا شود :
به سستى در یقین ،
و کاستى در خِرد ،
و شکنندگى در دین ،
و کمىِ شرم و حیا در چهره .
پس ، پناه می بریم به خدا از فقر .
” جامع الاخبار ، ص300 “