مقایسه اهدای خون و فصد :

فصد چیست؟

رگ زدن نوعی تخلیه همگانی است که زیادی را بیرون میراند ومنظور اززیادی بیشترشدن اندازه خلطی نسبت به دیگری درعروق است،رگ زدن دردوحالت مرضی بایسته است:

۱-برای کسی که تنش جهت پذیرش بیماریها آمادگی دارد وچنانچه خونش زیاد شود بیماری پدید میآید.

۲-برای کسی که دراثر زیادی خون درحال حاضربیمارشده است.(کتاب قانون شیخ الرئیس جلد اول)

تعریف فصد از نظر پزشکی جدید عبارتست از بازکردن مصنوعی یکی از سیاهرگها به منظور گرفتن خون.

اندیکاسیونهای فصد خون :

مواقعی که به فصد خون نیاز داریم عبارتند از :

۱- غلبه خون (هموگلوبین بالا)= زیادی خون
۲- تباهی خون=کثیفی خون (مثل قند– چربی– اوره– اسید اوریکِ بالا در خون)
۳- زیادی و تباهی خون (ترکیبی از حالات فوق الذکر)
۴- به منظور انحراف مسیر خون در بدن
۵- فشار خون بالا که جدیدا اتفاق افتاده باشد
۶- اورژانس ها یا بحران های طبعی ( مثل ضربه ها – تصادفات – و در حالات اسپاسمهای شدید وکزاز)
۷- تسکین دردها مثل درد سیاتیک – درد سینه ها – و دردهای اسکلتی دیگر
۸- غلبه سودا

۹-فلج ناگهانی حاصله ازخونریزیهای مغزی(ناآرامی های شدید و تحریک پذیری ،سردردهای شدید، اختلالات گفتاری،تشدید رفلکس ها) وهمچنین درپلنتورا وحالت انسوفیزان قلب (آسم قلبی)

۱۰-کسانی که براثر پارگی مویرگ های ریه شان خونریزی میکندوتااین ترکها جوش نخورده است بمحض زیاد شدن خون پاره میشوند ودوباره خونریزی میکند،

۱۱-همچنین کسانی که مستعد صرع ،سکته ،مالیخولیا ،خوانق و ورمهای احشا و ورم گرم هستند.

۱۲-کسانی که خون بواسیرشان قطع می شود و زنانی که خون حیضشان بند می آید ، تاثیر درمانی دارد.

۱۳- و شاید بتوان گفت در این دوره زمانه پاکسازی عمیق و کامل بدن از انواع سموم شیمیایی که توسط خوراکیهای ناسالم به وجود آمده اند و پیش زمینه ای برای دچارشدن به انواع بیماری هاست نام برد.

انتقال خون :

انتقال خون روشی است که توسط سرنگ، خون از طریق رگ های فرد به داخل کیسه مخصوص خون ریخته می شود. این خون ، خونی است که در داخل کبد و کلیه و قلب جریان دارد و خون به اصطلاح سالم و غذا دار می باشد که از بدن فرد کشیده میشود، در نتیجه رسوبات آن در موریرگ ها باقی می ماند.

معایب اهدا و انتقال خون :

۱-کاهش سطح آهن خون (فریتین) با اهدای خون به اثبات رسیده است و از این قاعده با عنوان «فرضیه آهن» یاد می کنند. به این معنی که کاهش و تعادل میزان آهن خون یکی از شاخص های کنترل کننده بیماری های قلبی عروقی به ویژه حملات -قلبی است.

۲- شخص خون دهنده به مدت دو هفته از نظر نیروی آمیزش جنسی ضعیف میشود.

۳-از اشکالات دیگر روش انتقال خون این است که ژن بیمار شخص خون دهنده به فرد دیگر انتقال پیدا میکند. در مورد این مساله به صورت دیگر در کتاب (من لا یحضره الفقیه) روایت شده است که رسول خدا فرمودند: برای بچه دایه ی احمق نگیرید که شیر دایه بر طفل اثر می گذارد و در جای دیگری می فرمود برای بچه دایه ی کور نگیرید، که شیر او بر طفل تاثیر خواهد گذاشت. دقت شود شیری که تصیفیه شده از بدن خارج میشود، این گونه ژن آن دایه را به نوزاد منتقل می کند، آیا در روش انتقال خون ژن بیماری و صفات شخص را انتقال نمی دهد؟ چگونه بعضی ازبیماری های ارثی از نسلی به نسل دیگر انتقال پیدا می کند؟ ایا در انتقال خون بیماری از شخصی به شخص دیگر انتقال پیدا نمی کند؟

۴-همچنان که طبع بعضی از افراد سوداوی و یا صفراوی است، این طبع با انتقال خون به شخص دیگر منتقل خواهد شد و اگر بدن شخص در مقابل آن ژن بیماری مقاومت نماید، بالاخره بعد ازچند سال در بدن گیرنده ی خون فعال میشود و به دلیل ضعیف بودن بدن موجب بروز بیماری در او خواهد شد. مثلا اگر شخص دهنده ی خون، کم عقل و کم هوش باشد و یا ذاتا انسان خلاف کار و حرام خوار باشد خون این شخص منفی یا مثبت باز هم تأثیر خود را بر فرد گیرنده ی خون خواهد گذاشت.

دربین افراد خون دهنده، همه ی آنان که نمی توانند غذاهای پاک و حلال و مقوی مصرف کنند و از آن جایی که خون این افراد باابزار آزمایشگاهی به نحو مطلوب تصفیه نمی شود و چنانچه این خون از لحاظ کنترل بیماری ها و الودگی های خونی تصفیه شود، ولی باز هم خواص ژنتیکی فرد دهنده را در خود دارد.

مقایسه اهدا خون و فصد :

سیر درمان بیماری در عمل فصد خون بدین گونه است که اگر قسمتی که قراراست فصد خون شود (پا یا دست) آن ناحیه را با گاروی می بندند، این کار باعث مسدود شدن جریان خون می شود و خون دیگر بر نمی گردد و نمی تواند برگردش خون ادامه بدهد. این خون در سیاهرگ ها، سرخرگ ها مویرگ ها و رگ های لنفاوی پر می شود و به آن ناحیه فشار وارد می کند و وقتی که رگی را سوراخ می کنند خون با فشار هر چه تمام تر خارج می شود و خون هایی که در اثر فشار در مویرگ ها و رگ های لنفاری پر شده بودند با خارج شدن از سیاهرگ فروکش می کند و داخل بدن جذب نمی شود و حتی از سیاهرگ خارج می شود و چنان چه در اثر لخته ی خون و خون مرده و سیاه شده که در آن ها رسوب کرده و دیواره ی سیاهرگ و سرخ رگ و مویرگ را پوشانده و گرفتگی داشته باشد این گرفتگی باز می شود و اکسیژن و مواد غذایی به ان جا میرسد و درد درمان می یابد. ولی در روش انتقال خون مانند فصد کمکی به درمان شخص نمی کند . در فصد هنگامی که خون آن ناحیه بسته شده تخلیه شد و خونی که در پشت گارو جمع شده است باز انباشته می گردد و قتی گارو باز شود خون به سرعت سرازیر می شود و هر چه را در مسیر خود باشد می شوید و می برد. در نتیجه گرفتگی رگ ها از بین می رود و خون در ان ناحیه به گردش در می اید و درد آن محل درمان می شود. ولی در انتقال خون این عمل صورت نمی گیرد و تاکنون کسی با این روش دردهایش درمان نشده است. به علاوه در انتقال خون خون گیری فقط از رگ دست انجام می پذیرد ولی در عمل فصد، این خون گیری از دست و پا و از جاهای مختلف بدن هر دو انجام می شود و برای خونگیری از هر کدام از رگها خواص خاص و اثر خاصی روی یک ناحیه از بدن ذکر شده است.

شاید بتوان اهدا خون و فصد را از چند نقطه نظر با یکدیگر مقایسه نمود مثل:

۱-ازنظر قدرت درمان بیماریها و نحوه گرفتن خون

۲-ازنظر مقدارخونگیری ومدت زمان تاثیر دربدن

۳- ازنظر گستردگی خونگیری از بدن

۴- ازنظر شروط خونگیری

۵-ازنظر فاکتورهای خونی که نیازمند آزمایش وتجهیزات آزمایشگاهی میباشد.

۱-درقدرت درمان بیماریها با توجه به اندیکاسیونهایی که ازآنها نام برده شد میتوان گفت انتقال خون درکنترل چند بیماری که شامل پرخونی وکاهش عوارض یائسگی میباشد نقش داردبه شرط آنکه به صورت مداوم تکرار شود.امادرفصد با توجه به اینکه خون با فشار خارج میشود کلیه رسوبات خون (سودا)را میشوید وگرفتگیهارا باز میکند ،میتوان گفت ازعمق بدن رسوبات را پاکسازی میکند به همین دلیل دردرمان بیماریها مثل سیاتیک یا ادم ریوی و….نقش اساسی دارد.

۲- میتوان گفت ازنظر مقدارخونگیری درفصد وانتقال خون تقریبا به یک میزان خون ازبدن گرفته میشود ولی با توجه به اینکه درفصد رسوبات خون نیز بیرون می آید درسال یک بار فصد نتیجه درمانی طولانی مدت دارد ولی درانتقال خون با توجه به اینکه تنها خون زلال رگها گرفته میشود برا ی برخورداری ازتاثیرات کنترلی باید هرچندماه یکبارتکرار شود.

۳- در انتقال خون ،خونگیری تنها از رگ دست انجام میشود ،ولی در فصد بنابر مورد بیماری فصد از رگهای مختلف با شیوه های گوناگون درمانی گرفته میشود.

۴- درانتقال خون با توجه به اینکه هدف اصلی از خونگیری اهدا به شخص دیگری است به تبع آن شروط خونگیری تابعی از خارج از بدن شخص است ،امادر فصد باتوجه به اینکه خونگیری جهت سلامتی ودرمان خودشخص انجام میشود شروط خونگیری تابعی از شرایط بدنی خود بیماراست وبا این توضیح ممکن است مقدار،محل ونحوه خونگیری هرشخص متفاوت از شخص دیگری است.

مثلاً در اهدای خون:

وزن اهداکننده باید حداقل ۴۵ کیلوگرم باشد.

سن فرد اهداکننده باید بین ۱۸ تا ۷۰ سال باشد.

اهداکننده باید از سلامت کامل جسمی و روحی برخوردار باشد.

اگر از هر نوع آنتی بیوتیک استفاده می کنیم، حداقل تا پنج روز پس از آخرین روز مصرف دارو نباید خون بدهیم.

افراد مبتلا به آبله مرغان تا التیام کامل جوش های صورت و بدن نباید خون بدهند. به این ترتیب تا یک ماه پس از التیام کامل بثورات، اهدای خون ممنوع است.

افرادی که تحت هر نوع عمل جراحی قرار گرفته اند، نباید تا یک سال خون اهدا کنند.

سرماخوردگی نیز یکی دیگر از مواردی است که باعث ممنوعیت اهدای خون می شود.

افراد مبتلا به دیابت نباید خون اهدا کنند. بهتر است حتی افرادی که تحت نظر پزشک بوده و قند خون شان در حد طبیعی است نیز خون ندهند.

ابتلا به عفونت ها به ویژه عفونت گوش، گلو و بینی مانعی برای اهدای خون است.

اگر به هر دلیل دندان ها یا لثه های مان بیمار بوده یا در حال درمان هستیم، نباید خون اهدا کنیم.

اگر از دارو (هر نوع دارو) استفاده می کنیم، تا پایان دوره درمان و مصرف دارو، اهدای خون ممنوع است.

تب نشانه بروز بیماری یا مشکلی در بدن است. بنابراین تا شناسایی علت بروز تب و درمان کامل، اهدای خون ممنوع است.

افرادی که هر قسمتی از بدن شان را تاتو کرده اند نباید تا یک سال خون بدهند.

موارد ممنوعیت عمل فصد خون :

رگ زدن در شرایط غیر مناسب عبارت است از :

-در افراد سرد مزاج

– در سرزمین های بسیار سرد

– در دردهای بسیار آزار دهنده

- بعد از حمام طولانی مثل حمام سونا

- بعد ازا نجام عمل جماع

- سنین زیر ۱۴ سالگی (البته با تجویز پزشک این مورد متغیراست)

– سنین پیری(البته با تجویز پزشک این مورد متغیراست)

- افراد کم خون– افراد رنگ پریده

– افرادی که گوشت شل ول یا حالت پف کرده دارند

د– در دوران نقاهت بیماری

– در حالت شکم سیر

– بیماران کولیتی

– بانوان باردار و حایض

همانطور که درموارد بالا مشاهده میکنیم وبا مقایسه شروط انتقال خون و فصد به خوبی میتوان متوجه شد که هدف اصلی اهدای خون دریافت خون برای فرآوری است و در فصد هدف اصلی درمان بیماری فرد است.

تنها موردی که میتوان درانتقال خون شاید یک مزیت باشد و درطب سنتی جایگزینی ندارد بحث اهدای خون در موارد ضروری به بیماران است که هرشخص میتواند در سال هم فصد انجام دهد و هم اهدای خون، درضمن با توجه به پاکسازی خون درفصد شاید بتوان گفت درصورت اهدای خون توسط فرد فصد شده، خونی سالمتر را میتوان اهدا کرد.

اما نکته قابل توجه این است که برای اثبات بی چون و چرای موارد بالا باید اسناد معتبری داشته باشیم که برای رسیدن به آن باید آزمایش عملی و در محیط آزمایشگاهی صورت پذیرد مثلا تفاوت فاکتورهای خونی مثل مقایسه دفع مواد زاید درانتقال خون و فصد،مقایسه خون اهدایی بعد ازانجام فصد و خون اهدایی فصد نشده، مقایسه طول مدت تاثیر در درمان بیماریها با رعایت موارد تغذیه ای و…….

و روش دیگری که میتواند مکمل روش آزمایشگاهی باشد آمارگیری از بیمارن طی مدت زمانی مثلا یکساله است که نیازمند طرح سوال و بررسی پرونده ها ودر صورت لزوم صحبت با بیماران درمان شده توسط این روش میباشد، است.

منابع :

۱-کتاب قانون جلد اول تالیف شیخ الرییس ابوعلی سینا

۲-سایت طب اسلامی و طب سنتی

۳- کتاب خلاصه التجارب تالیف بها الدوله رازی

*** موسسه پژوهشی درمانی احیای طب جامع ایرانیان